برنامه نویسی چیست؟

امروزه هر چیزی به نوعی به برنامه نویسی نیاز دارد. ما روزانه در زندگی خود افراد اطرافمان شاهد کاربرد برنامه نویسی به مستقیم یا غیر مستقیم هستیم. هر دستگاه یا سیستمی الکرونیکی که کار یا وظایف مشخصی داشته باشد دارای برنامه ای است که یک برنامه نویس با استفاده از یک زبان برنامه نویسی برای آن برنامه مشخص کرده است. مثلا تلفن همراه چه از لحاظ سیستم عامل چه برنامه های نصب شده روی آن دارای برنامه های مشخص شده است. این فقط محدود به تلفن همراه نمیباشد کاربرد وسیع تر برنامه نویسی را میتوان در صنایع ، کارخانه ها و سیستم های آن ها هم در نظر داشته باشیم.

برنامه نویس ها چه کسانی هستند؟

قبل از اینکه بخواهم درباره برنامه نویسی توضیح بدهم بهتر است ابتدا بگویم برنامه نویست کیست؟

برنامه نویس ها کسانی هستند که یکسری از مجموعه کد ها را داخل کامپیوتر مینویسند و برنامه قابل اجرا میسازند. این کار باعث میشود تا کاربران کامپیوتر بتوانند به راحتی با رایانه خود کار کنند و اطلاعات خود را در آن ذخیره کنند.

هر برنامه کامپیوتری مجموعه ای از دستور العمل های جدا و کوچکی است که پشت سرهم و متوالی اجرا میشوند. ممکن است در برنامه 4 دستور یا 4000 دستور داشته باشیم در این مواقع کامپیوتر بسته به چیزی که ما لازم داریم برنامه را اجرا میکند. حال هر چند این برنامه ها کوچک باشند یا بزرگ روش کار به همین شکل است.

مفهوم کلی برنامه نویسی

بگذارید برنامه نویسی را به این شکل معرفی کنم:

زبان برنامه نویسی یک زبان تعامل انسان با کامپیوتر است

برنامه نویسی را میتوان مانند یک زبان واقعی دانست. برای ارتباط بین دو فرد نیاز به یک زبان مشترک میباشد که این دو نفر درک موضوع از یکدیگر داشته باشند. برای کامپیوتر ها یا رایانه ها هم به همین شکل است که انسان برای ارتباط با کامپیوتر و درخواست برای انجام کاری در رایانه نیاز به یک زبان مشترک دارند. کامپیوتر ها هیچ زبانی به غیر از زبان خودشان را متوجه نمیشوند.

برنامه نویسی یعنی قابلیت تبدیل ایده های تکه تکه شده به یک کد قابل فهم برای رایانه.

به طور مفهومی برنامه نویسی بدین معناست که باید ایده هایی را که در ذهن داریم را به یک تکه کد تبدیل کنیم و وارد کامپیوتر کنیم. برای مثال اگر بخواهیم عدد 7 و 10 را باهم جمع کنیم به این شکل باید نوشت:

				
					int x=7,y=10;
	cout<<x+y;

دستور العمل هایی که در کامپیوتر نوشته میشوند باید دقیق و درست باشند زیرا کامپیوتر ها موجوداتی منطقی میباشند. و همه اطلاعاتی را که ما از طریق کد ها به آنها میدهیم را به صورت رشته های صفر و یک در خود ذخیره میکنند. ممکن است کد ها را قبول نکنند و خطا حساب کنند یا در حافظه خود به صورت اعداد باینری (همان صفر و یک) ذخیره کنند و در زمانی که ما به آنها نیاز داریم محاسبات غلط به ما تحویل دهند. این مسئله خوشایندی نیست و ممکن است برای ما دردسرهایی بسازد مخصوصا اگر در پروژه های بزرگ باشد.

بر فرض مثال سرآشپزی رستورانی را در نظر بگیرید که غذایی را میپزد. آشپز باید دقت داشته باشد که در غذا از هر ماده یا مواد غذایی به چه مقدار استفاده کند. برنامه نویس هم باید بدین شکل و با دقت در قطعه کد های خود را بنویسد. اگر خطا نحوی باشد محیط مجتمع به شما اطلاع میدهد مانند این است که مواد غذایی سرآشپز در غذا کم یا زیاد بشوند. مطمئناً طعم غذا تغییر پیدا میکند و مزه ای که برای مشتریان خوشایند باشد را ندارد. در این زمان مشتری به این موضوع اعتراض میکند.

حال شاید بگویید برنامه نویسی اصلا چه ربطی به آشپزی دارد؟ اما اگر سرآشپز را همان برنامه نویس، مشتری را محیط مجتمع و غذای پخته شده را برنامه نوشته شده در نظر بگیریم قضیه کمی متفاوت میشود.

ابزار برنامه نویسی

محیط مجتمع تولید یا IDE یک ویرایش گر متن ویژه است که امکانات خاصی دارد. این برنامه یک کامپایلر، ابزار خطایابی، و کنترل اجرا، نمایشگر کد ماشین، ابزار تولید خودکار برای ایجاد امکانات استاندارد در برنامه، پیوند دهنده های خودکار، راهنمای سریع و هوشمند و ….. را در خود دارد.

IDE توسط کامپایری که در خود دارد مجموعه کد هایی را که توسط توسعه دهنده (برنامه نویس) داخل ویرایشگر نوشته شده را پردازش و تبدیل به یک برنامه اجرایی میکنند.

چرا به برنامه نویس، توسعه دهنده میگویند؟

به طور کلی توسعه دهنده و برنامه نویس تفاوت خاصی با یکدیگر ندارند. چون هر دو تقریبا یک کار را انجام میدهند. اما باید گفت برنامه نویس به کسی گفته میشود که در برنامه نویسی نیاز به کد های از پیش تعیین شده ندارد. به نوعی همه برنامه را از صفر تا صد خودش مینویسد. توسعه دهنده یعنی کسانی که از کد هایی که دیگران از قبل تعیین کرده و ساخته اند در برنامه خود استفاده و برنامه خود را گسترش میدهد. مانند توابع خاصی که در زبان های برنامه نویسی با یک اشاره کوچک به آنها دیگر نیازی به تعیین هدف آنها با جزئیات نداریم.

برنامه نویس شدن کار سختی نیست!

برخی از افراد فکر میکنند برای برنامه نویس شدن باید نابغه و باهوش باشند. در حالی که اصلا اینطور نیست! برای برنامه نویس شدن داشتن مهارت هایی همچون ریاضیات، فیزیک، زبان و … الزامی نیست ولی اگر کمی فرد با این مسائل درحد جزئی آشنا باشد برای درک بهتر موضوع به او کمک میکند و میتواند در یادگیری و حتی کار او موثر باشد. بعضا کسانی بوده اند که از ریاضیات در حد چهار عمل ضرب ، تقسیم ، جمع و تفریق را بلد بوده اند وتوانسته اند کار های شگفت انگیزی انجام دهند.

آینده برنامه نویسی

آینده هر چیزی بستگی به مورد نیاز بودن آن دارد و با توجه به این که جهان هر روز بیشتر از قبل به سمت هوش مصنوعی و تکنولوژی های کامپیوتری حرکت میکند میتوان گفت که برنامه نویسان در آینده قدرتمند ترین انسان ها هستند چون در آینده نیاز انسان به برنامه ها و دنیای فناوری اطلاعات بیشتر حال خواهد بود و فقط توسعه دهندگان و کد نویسان میتوانند این نیازها را برطرف سازند